SANTANA KEUR NGALALANA (BAGEAN KA- 2)

 

SANTANA KEUR NGALALANA

Carita nyambung bagean ka- 2

 

poẻ beuki beuki peuting, malah moal lila maju ka janari leutik, kadẻngẻ babaung sora ajag ti kajauhan, malum kaayaan saung di tengah huma dilingkung ku leuweung geledegan leuweung nu tara kasaba ku manusa, tapi keur Ki Ajar Pangestu anu biasa hirup ditengah leuweung teu ieuh jadi keueung manehna geus biasa hirup pagaliwota jeung sato galak, atawa luluncatan  tina batu kana batu, malah luluncatan kawas nu hiber tina tangkal kana tangkal. Kitu deui Santana nu kiwari aya di saung Ki Ajar, manehna lain Pamuda samanẻa  datang ka dinya lain kabawa kusakaba-kaba tapi nohonan parẻntah guruna Ki Aji Pangestu jawara sakti ti daerah Mira Mareu Garut. Sabab sanggeus pangarti bẻak dikeprukeun ka muridna, Ki Aji Pangestu miharep Santana bisa namahan pangaweruh kanu jadi Bapakna nu matuh di Gunung Payung,  Kiwari kaasup Desa Cikukulu Kacamatan Karangnunggal.Kiwari memang geus ramẻ, tapi bayangkeun dina taun 1810 an kaayaan tempat harita.

Kuniang Ki Ajar Pangestu hudang lalaunan, panonna neuteup ka Santana anu kabeneran masih ngagolẻr.

“Emmh…ieu si Jalu calon murid kula, bagja temen, keur kasẻp tẻh katempo warugana sarta bentuk tulangna tareuas jeung ngarareusi.” Gerentes hatẻna, Ki Ajar Pangestu muru lawang Saung, kalayan teu asa-asa jleng luncat jiga nu hiber clẻ nincak batu nu aya gigireun pancuran. Ari ku jalma biasamah asa mustahil ngalayang ka handap bari jeung ti saung jarakna aya kira-kira 10 meter, sedengkeun jangkungna saung kira-kira 5 meter,  aya tangga sotẻh jarang di pakẻ itung-itung keur nyumputkeun jati diri nu sabenerna.

Santana anu titatadi mẻlẻtẻt peupeureuman, ngawaskeun kana pari polah Ki Ajar Pangestu  Aki Guruna sakaligus calon guruna.

“Emh…hẻbat nurutan ah” Jleng kalayang manehna gẻ luncat nincak ditempat panincakan Ki Ajar tadi, sanajan datangna rada ngajarigjeg tapi teu nepikeun ka labuh.

“Hẻhẻhẻ… jalu, naha ngagalẻong sing teteg ulah ngagalẻong” Ki Ajar ngageuhgeuykeun bari jeung teu ngarẻt rẻrẻt acan, nganelkeun kaseukeutan rasa jeung pangrunguna.

Bẻrẻs Ki Ajar Pangẻstu mandi, santana oge terus mandi din cai pancuran anu meunang nyolẻng ti mata cai di tempat rada luhur deukeut tangkal picung. Karasa awakna seger ngarasakeun baseuhna cai maseuhan bandanna. Jiga nu merẻ kakuatan anyar kakuatan alam nu ngahiji dina sakuliah badan jeung pangrasana. Gusat gesut ngarawẻl anuk jeung kolor nu nyampay na tangkal kuciat. Melong ka luhur saung jleng kalayang luncat clẻ nincek lawang saung.

“Tah kitu jalu ngan masih can lemes kadẻngẻ kẻnẻh ngagebligna” Ceuk Ki Ajar Pangẻstu nu geus makẻ sarung ngadagoan Santana. Santana ngan ukur mesem ngarumasakeun can bisa nurutan Ki Ajar Pangestu.

Prak duanana  Solat tahajud, masing masing, menekung kanu maha agung, doa nu datang tina kaikhlasan hatẻ,  nembus langit parat ka gagana wiati. Masing-masing kelebuh dina doa nu dikedalkeun, karumasaan masih can bisa nyingkahan dosa, lampah masih loba salah.

Waktu geus manjing ka subuh, Ki Ajar komat dina geter sora pinuh ku galindeng rasa jeung rumasa salaku mahluk nu taya tangan pangawasa.

“Sok Jalu jadi imam, bari tuluykeun wiridan, aki ngamamum”

“Ikh teu wantun Ki, nga Aki ti payun!”

“Ikh akimah geus rada rẻro, hidep nu sorana ngocrang kẻnẻh.

Santana akhirna teu wasa nolak jadi imam sanajan ngarasa ajrih ogẻ ka Ki Ajar.

Beres sholat subuh dituluykeun kana wiridan,  Panon poẻ mimiti meletẻk kakara duanana cengkat tina pangdiukan.

”Jalu sok geura salin, kẻ tuturkeun aki kahandap ka  tempat masak”

Teu talangkẻ santana salin kalayan nuturkeun Ki Ajar pangẻstu. Aya hal nu anẻh, nengetan Ki Ajar masak, kastrol nu dieusi beas jeung cai sarta lauk nu ditumpangkeun dituruban di jero kastrol diteuneun di luhur hawu tapi teu diseuneuan. Ki ajar nempelkeun leungeunna kana kastrol, bari kunyam mapatkeun hiji lapad, kastrol katempo mimiti panas, lila-lila caina ngagolak sarta kira-kira sapuluh menit geus kangseu seungitnyelengseng tandana geus asak, jigana ku akibat hawa panas anu kaluar tina dampal leungeun Ki Ajar Pangẻstu.

Santana teu nyarita ngan ukur anteng mancokeun paneuteup kana naon nu dipilampah ku Ki Ajar Pangẻstu. Dina hatẻna tumahya naha ajian naon nu di kaluarkeun ku Ki Ajar Pangẻstu.

”Geus teu kudu hẻran jalu anggur hayu rang ka saung urang sarapan heula”.

Jorẻlat-jorẻlat, duanana ngan sakilat geus aya di jero saung. Terus ngajẻmprak ngahanca liwet katut rencangna. Bẻrẻs sarapan Ki Ajar ngagupay Santana sangkan ngadeukeutan.

Jalu tah nu tadi tẻh nu disebut elmu baraja geni, ẻta elmu nyoko kana kakuatan saluran hawa panas kana dampal leungeun, sabenernamah dina jiwa manusa nu masih hirup ngancik hawa panas, ngan kari bisa ngolah, nya ẻta ku cara ngolah raga jeung ngolah rasa. kẻ kahareup ku Aki diajarkeun ti dasarna. Ayeunamah urang kukurilingan waẻ supaya hidep  nyaho kaayaan ieu wewengkon, tapi kẻ tos solat duha.

Bẻrẻs sholat duha tarurun muru ka huma, nu parẻna keur beuneur hejo, nunggu sakeudeung deui panẻn.

Tah Jalu ieu Tẻh huma nu ngahaja dipelak sangkan teu kudu turun gunung dimana perlu bẻas. Nutuna tuh jubleb tina galeuh nangka ngarendẻng jeung haluna. kabẻh sato moal aya nu wani ganggu iwal ti sato nu datang anyar nu can apaleun ka aki. Geura sato-sato nu araya disabudeureun tempat urang geroan.

Teu lila Ki Ajar Pangẻstu ngeprokeun dua leungeuna diluhureun sirahna, anu matak heran ti unggal rungkun kalaluar sasatoan jiga nu hayang padeukeut deukeut. Aya oray, lutung bangsaning monyẻt malah sato sato nu galede oge kaasup maung, badak, ari bangsaning manukmah nyarengclẻ dina tangkal-tangkal nu deukeut. Ah pokona sabangsaning sato ti sato leutik nepi ka sato gedẻ, kabẻh ngadareukeutan.

Teu lila Ki Ajar Pangestu nyarita. “Hei para sato hewan sobat kaula, ieu di gigir kula Si Jalu Si Kasep  calon murid kula ngarana Santana, hidep ulah ganggu ka incu kaula, pabẻja-bẻja kanu teu datang ayeuna. Oge lamun di gero ku  Si Jalu hidep kudu datang jeung nurut kana parẻntahna.

”Sok Kasẻp Jalu keprokeun leungeun hidep luhureun sirah nurutan Aki”.

Santana  nurut kana parẻntah Ki Ajar Pangẻstu, leungeunna diangkat kaluhureun sirah bari dtepukkeun Tarik pisan “Prok,Prok, Prok” sakali deui jalu “Prok,Prok, Prok” Tah kitu sobat sora pangilan kode ti murid kaula.

Kabeh sato ngagerakeun sirahna tandaning ngarti, Santana teu bisa nyarita ngan ukur ngemu kahẻran nu taya watesna.

“jig ayeunamah sobat-sobat kaula geura nyingkah geura balangsiar”.

        Kabẻh satu tingbelecet rurusuhan nyingkah ti ẻta tempat, komo nu deukeut maungmah nyasatna tibabaranting. Tah jalu hidep geus diwanohkeun ka sakur sasatoan nu aya di ieu leuweung, lamun hidep perlu tinggal ngeprokeun leungeun cara tadi, ogẻ sato bakal nurut sarta bakal ngarti kana omongan hidep, tinggal hidep kudu  diajar sangakan ngarti kana omongan sato. Hal ieu merlukeun latihan olah hate olah rasa anu daria.

        (nyamung ka bagean 3)

Location:

Berbagi :