BELAJAR MEMBACA DAN MEMBUAT PUISI/SAJAK
MEMBACA DAN MAMBUAT PUISI /SAJAK
Kita sering mendengar kata sajak dalam sastra Sunda kalau dalam
bahasa Indonesi di sebut Puisi . Tapi adakalanya kita bingungmerngartikan sajak seseorang. di sini sengaja membawa
pembaca supaya ada gambaran apa sajak yang sebetulnya menurut para ahli, untuk lebih tepatnya saya paparkan dalam Bahasa Sunda
Sajak nyaeta karya
sastra dina wangun puisi anu henteu kaiket ku aturan. Sajak mangrupa ebrehan
tina jiwa, sikap jeung ekspresi anu ngarangna. Ditilik tina wangun eusina, aya
dua rupa puisi Sunda, nyaeta puisi anu eusina mangrupa carita jeung puisi anu
eusina henteu mangrupa carita.
Sajak kaasup kana wangun puisi anu
eusina henteu mangrupa carita. Conto wangun puisi lianna, salian ti sajak, anu
eusina henteu mangrupa carita, nyaeta saperti guguritan, sisindiran, mantra
jeung pupujian. Sedengkeun conto puisi Sunda anu eusina mangrupa carita nyaeta
saperti wawcan jeung carita pantun
BACA LAINNYA:
Dumasar kana pamangih
di luhur, bisa disimpulkeun Sajak nyaeta
karya sastra dina wangun puisi anu mangrupa ebrehan tina jiwa, sikap jeung
ekspresi anu ngarangna.
Ditilik tina wangun rumpakana sajak
manngrupa wangun puisi anu henteu kaiket ku aturan. Sedengkeun umpama ditilik
tina wangun eusina sajak mangrupa wangun puisi anu eusina henteu mangrupa
carita
CARA MACA SAJAK
Sanggeus
aya gambaran naon nu dimaksud sajak
ayeuna urang tuluykeun kana cara maca sajak nu bener.
Maca sajak anu bener, nyaeta mawa ka nu ngadéngékeun pikeun bisa neuleuman éta sajak saluyu jeung naon nu dimaksud ku nu ngarang éta sajak. Dina hal ieu geus
tangtu, nu rek maca sajak hareupan umum
kudu bisa ngahartikeun eta sajak samemeh dibaca dina pintonan, kujalan maca
bari ngalenyepan eta sajak, nepikeun ka kapanggih naon maksud pangarang dina
eta sajak. Sok sanajan teu pas bener saluyu jeung kahayang pangarang, tapi
minimal rada deukeut kana naon nu dimaksud pangarang. Seuh-seuhan namah nu
nyaho kana harti sajak nu dibaca iwal pangarangna sorangan
Lamun urang rek maca sajak utamana nu dijadikeun
pintonan dihereupan umum, aya hal -hal
anu kudu diperhatikeun samemeh urang
mintonkeun maca sajak:
Aya nu nyebutkeun sajak
teh galeuhna kecap, luyu jeung hal eta
kecap-kecap dina sajak ngarupakeun kecap pilihan nu ngandung harti anu jero oge
nganung harti anu lega, nepikeun lamun sajak ukur dibaca sakli rada hese ngoreh
hartina, maca sajak beda jeung maca carita, carpon contona, beuki mineng sajak
dibaca beuki naremongan kana naon nu dimaksud ku pangarang nu nyamunidina eta
sajak
maca sajak kudu merhatikeun tehnikna, diantarana
:
1. ngartikeun heula eusi sajakna tuluy di
lenyepan atawa dihayati
2. artikulasi kudu bener
3. intonasi
4. jeda atawa randegan
5. Pasemon anu saluyu jeung eusi sajak
CARA NYIEUN SAJAK
Nyieun sajak,
teu ka iket ku katangtuan wirahma (irama, wirahma (irama), guru wilangan guru lagu, jeung purwakanti, beda
jeung nyieun pupuh aya katangtuan nu khusus, tapi unsur kaendahan kecap jadi
hal nu kacida pentingna dina sajak. Sabab kaendahan jeung pilihan kecap dina
sajak, bakal jadi hal pokok pikeun nangtukeun eta sajak nganung ajen nu luhur atawa henteuna eta sajak. aya tahapan
cara nyieun Sajak:
1. nangtukeun jejer sajak
Lamun
urang rek nyieun sajak kudu nangtukeun heula naon nu jadi jejer sajak naha kaayaan alam, agama, pendidikan, cinta, jeung rea-rea
deui, saluyu jeung kahayang nu ngarang
2. nangtukeun
rasa jeung kaayaan hate
Sanggeus
nangtukeun jejer, tahap satuluyna nangtukeun rasa jeung suasana atawa kaayaan
hate, contona sajak cinta nu ngagambarkeun kabungah atawa kasedih. Rasa gumbira naha waktu
”PDKT” atawa “jadian”. Lamun sedih naha “putus
cinta, kabogoh di kawin batur, atawa
ditinggal maot.
3.
Gunakeunn imajinasi
Maksud
imajinasi didieu sawangan pengarang anu nyoko kana :
a.
panempo (visual), Misalnya srangenge hurung ngagebur
b. pangrungu
(audio), ngaguludug handaruan
c.
perasaan/kaayaan hate. sedih taya papadana
4. Gunakeun
simbol atawa perlambang Misalnya kekerot nyabut bedog ngarupakeun gambaran nu ambek.
5. nyusun kecap
Pilih kecap anu endah dibacana , nu ngabogaan wirahma (irama), murwakanti (rima) gaya basa. Gaya basa Tah eta hal-hal nu
kaasup unsur instrinsik jeung tahapan cara nyieun sajak bahasa Sunda.
Mugia uraian
di luhur aya mangfaatna, manga ah wilujeng nyobaan nyirun sajak! Lamun diterapkeun ka murid
saluyukeun jeung umur oge kabeungharan
kecap anu dipiboga ku murid , nu pasti sajak nu dibaca disaluyukeun jeung
kamampuan murid , sarta di tungtun ku guru pikeun ngabedah eusi sajak nu rek
dibaca. Kitu deui dinya nyieun sajak jejerna disaluyukeun jeung kaayaan sarta
jiwa murid saluyu jeung tahapan kelas sewang sewangan
Klik RAJA SASTRA
Hatur nuhun elmuna bpk...katampi visan
BalasHapussami-sami bu neme diajar nyerat
BalasHapus